Wizyta w Peru porusza najmocniej. Gdy stąpamy po zmieni z której wywodzą się nasze zwierzęta i spotykamy hodowców alpak mieszkających wysoko na Altiplano trudno opanować wzruszenie.
Pobyt w USA, gdzie miałam możliwość spotkać legendarnych hodowców, odwiedzić ich farmy, zobaczyć zwierzęta o których dotąd tylko czytałam spowodował, że postanowiłam usystematyzować wiedzę związaną z początkiem hodowli alpak w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej.
Początki hodowli alpak w USA sięgają lat 80tych kiedy to Richard Patterson właściciel znakomitej hodowli koni arabskich Paterson Arabians (Oregon) bywał często w Polsce w Michałowie i Janowie Podlaskim.
Do USA zwykł wracał przez Wielką Brytanie i odwiedzać tam ZOO oraz prywatne ogrody zoologiczne i pewnego razu natknął się na alpaki.
To właśnie pan Paterson w roku 1980 sprowadził do USA pierwsze alpaki będące własnością prywatną. Do tego czasu alpaki można było spotkać jedynie w ZOO.
Pierwszy istotny transport (kilkuset zwierząt) przybył do USA z Boliwii i Chile w 1984 r.
Natomiast dopiero 1993 roku po długich staraniach zawarto umowę z rządem Peru i pierwsze peruwiańskie alpaki wysokiej klasy legalnie przywiezione zostały do Ameryki Północnej.
Alpaki z Peru eksportowano do USA w latach 1993 – 1998.
W tym samym czasie eksportowano alpaki z Peru również do Kanady, Australii i Europy.
Każda hodowla zwierząt ma swoich legendarnych przedstawicieli, w hodowli alpak jest to właśnie grupa peruwiańskich samów.
Pierwszy import alpak miał miejsce w 1993 roku, wszystkie zwierzęta przywiezione w tym transporcie pochodziły z The Hacienda Cconchatanca znanej nam pod nazwą Rural Allianza.
Spółdzielnia Allianza był to największy peruwiański hodowca alpak, posiadający łącznie około 40.000 zwierząt i dostarczający na rynek peruwiański duże ilości włókna o najwyższej jakości.
W 1993 roku wywieziono z Peru kilka alpak znakomitej jakości, aby „podnieść poprzeczkę“ i zwiększyć zapotrzebowanie w przyszłości na najlepsze zwierzęta.
W pierwszej partii wyróżniały się dwa samce. Peruvian Hemingway G171 i Peruvian Bueno G173.
Zaznaczyły one swą obecność w północnoamerykańskiej populacji alpak i zasługują na to aby o nich pamiętać.
Peruvian Hemingway G171 nazwany tak na cześć Ernesta Hemingwaya jest na trzecim miejscu w kategorii ilości potomstwa zarejestrowanego (410 sztuk), był własnością Northwest Alpacas, Pacific Crest Alpacas, Morning Sun Alpacas i Timberland Alpacas, wszystkie ze stanu Oregon.
Mike Safley uznał Hemingwaya i Caligulę za dwa najważniejsze samce dla hodowli alpak w USA.
Hemingway przypuszczalnie urodził się w 1991 roku a jego ostatni zarejestrowany potomek urodził się 9 sierpnia 2009, kiedy samiec ten miał 17 lat.
W 1996 na wystawie w Estes Park w Kolorado i krajowym pokazie stowarzyszenia hodowców AOBA w Denver w tym samym stanie potomstwo Hemingwaya zdobyło pierwsze miejsce w klasach białych młodych samców i samic pośród 25 konkurentów.
Runo Hemingwaya w wieku pięciu lat miało przeciętnie 17,8 mikrometrów, odchylenie standardowe 3.7, współczynnik zmienności 20%, 1% włosów powyżej 30 μm. W wieku 16 lat jego runo miało przeciętną średnicę 23,7 μm!
U potomstwa Hemingwaya należy docenić przede wszystkim „spoistość“ runa, czyli niskie wskaźniki odchylenia standardowego i współczynnika zmienności – więcej niż zazwyczaj włókien w ich runie ma średnicę zbliżoną do średniej, a cecha ta zwykle jest dziedziczona.
Peruvian Hemingway fot. Mike Safley
Peruvian Bueno G173, który zakończył karierę jako ósmy pośród najbardziej płodnych reproduktorów ameryki z 267 zarejestrowanymi potomkami, przez większą część życia mieszkał na Maple Brook Alpacas w Massachusetts.
Bueno przypuszczalnie także urodził się w 1991 rok a jego ostatni zarejestrowany potomek przyszedł na świat 30 czerwca 2011, kiedy samiec miał 19 lat. Bueno uzyskał najwyższą cenę podczas Spring Celebrity Sale w 1994 r.
Drugi import z Peru z roku 1994 rozpoczął import alpak z Estancia Accoyo.
Hodowla ta położona jest blisko Macusani na wysokości 4500mnp.
Don Julio Barreda (1919-2006), założyciel i właściciel Accoyo, który wówczas miał 75 lat i był hodowcą od ponad 50 lat, osobiście wybrał samce włączone do stada przywiezionego w 1994 roku.
Po kilku latach Barreda odpowiedział na pytanie, czy postanowił wysłać do USA także najlepsze spośród swych samców – odpowiedział „To była moja wizytówka i nie chciałem, aby zapomniano o Accoyo.”
Don Julio Barreda obraz wykonany przez peruwiańskiego artystę.
W tym transporcie wyróżniało się kilka samców, wszystkie z Accoyo.
Peruvian Caligula G4572 który miał tylko 205 sztuk zarejestrowanego potomstwa – jako urodzony przypuszczalnie w 1988 roku , miał już sześć lat w chwili przywozu do USA.
Don Julio uważał go za jednego z trzech najlepszych samców wywiezionych z Accoyo.
Potomkowie Caliguli wygrali 12 konkursów na potomstwo jednego samca (get of sire), z tego dwa na wystawach krajowych stowarzyszenia hodowców AOBA.
Jego męskie i żeńskie potomstwo zwyciężyło w 17 mistrzostwach na największych wystawach w USA, nie licząc nagród dla najlepszych hodowców zwierząt. Obecnie potomkowie Caliguli żyją między innymi w Australii, Kanadzie, Nowej Zelandii i Anglii.
PPeruvian Felix G4562 zajmuje czwarte miejsce z 344 potomkami zarejestrowanymi w bazie.
Zależnie od źródła Felix jest wymieniany jako samiec o runie w odcieniu jasnym lub ciemnym fawn. Tak czy inaczej, był najciemniejszym z samców importowanych z Accoyo w 1994 roku, podjęto wiele prób uzyskania z niego ciemnego potomstwa. W 2000 roku starania przyniosły skutek, gdy spłodził całkowicie czarną samicę którą sprzedano za 100.000 USD na aukcji AOBA w 2006 r. Poza przekazywaniem koloru Felix zasłynął z poprawy gęstości runa oraz dobrej budowy i postawy u potomstwa. Felix urodził się przypuszczalnie w 1992 r. a ostatniego zarejestrowanego potomka spłodził 3 grudnia 2007 r.
PPeruvian Vengador G4568 prawdopodobnie urodził się w 1991 i żył do 14 maja 2009. Jego ostatni potomek przyszedł na świat 12 czerwca 2009, czyli gdy Vengador miał 18 lat. Ulubionym samcem Don Julio Barredy w Accoyo był Shere Khan, którego portret był wielokrotnie aktualizowany na zlecenie właściciela, a Vengador z Accoyo prawdopodobnie miał być potomkiem Shere Khana.
Accoyo Victor doczekał się 238 zarejestrowanych potomków i dwunastej pozycji na liście najbardziej płodnych samców, natomiast Peruvian Timoteo G4565 miał jedynie 78 zarejestrowanych potomków. Timoteo zginął tragicznie w wieku 9 lat z powodu ran odniesionych podczas ataku tornada na farmę – gdyby nie ta klęska żywiołowa pewnie doczekałby o wiele więcej zarejestrowanych potomków.
Ze wspomnień Don Julio Barredy wynika, że cenił on bardzo wysoko Timoteo i wymieniał go wśród trzech najlepszych reproduktorów, które wysłano z Accoyo.
Don Julio rozpoczął ścisłą selekcję aplak w 1946 roku a efekt jego starań wykazano podczas strzyżenia przed kwarantanną i sprzedażą na eksport w roku 1995. Spośród 462 alpak huacaya 92 pochodziły z Accoyo. Runo z Accoyo ważyło przeciętnie 3,9 kg, runo z pozostałych sześciu farm 2,9 kg, co daje różnicę 1 kg, czyli 36% .
Runo z alpak Huacaya z Accoyo miało przeciętną średnicę włosa 22,13 μm, w niektórych przypadkach nawet 17 μm. Średnie odchylenie standardowe wyniosło 4,82 μm, a współczynnik zmienności 22,91%. Pozostałe importowane zwierzęta miały włos o zbliżonej delikatności, przy wyższym odchyleniu standardowym, jednak alpaki z Accoyo były przeciętnie o 18 miesięcy starsze od pozostałych.
Trzeci export z Peru w 1995 roku i ponownie samce Accoyo wyróżniły się najbardziej.
Zarejestrowane imię PPPeruvian Augusto 6009 brzmiało oryginalnie „Kansas, syn Killahuasi”.
W liście z 1995 roku Don Julio Barreda pisał: „Jestem pewny, że nabywca Kansasa będzie miał powód do zadowolenia”.
Peruvian Augusto 6009 gdy został przywieziony do USA, uzyskał ocenę 9 na 10 punktów i po dwa plusy za jednorodność, gęstość runa i kształt głowy.
W 2000 r. został sprzedany na Breeder’s Choice Auction za cenę 226.000 USD.
PPPeruvian Royal Fawn 6014 z 456 zarejestrowanymi potomkami zajmuje czołowe miejsce na liście najbardziej płodnych reproduktorów wszech czasów.
Royal Fawn został kupiony z Camelids of Delaware za rekordową wówczas cenę 600.000 USD.
W przypadku czwartego importu z Peru z roku 1996 samcami które wyróżniły zdaniem znawców były 4Peruvian Pachacuti 6011 i 4Peruvian Legacy 6016.
Mike Safley wybitny sędzia i hodowca, twórca fundacji Quechua Benefit znacznie przyczynił się do włączenia tych alpak wyhodowanych przez Don Julio Barredę w Accoyo do grupy eksportowanej do USA.
W 2005 r. połowę udziałów w 4Peruvian Legacy 6016 nabyła Virginia Alpaca Farm and Breeding Co. za imponującą kwotę 750.000 USD, podnosząc w ten sposób cenę rynkową za Legacy do 1,5 mln USD i czyniąc z niego najdroższego reproduktora w Ameryce Północnej.
Legacy uzyskał w 2002 r. tytuł Futurity Herdsire of the Year oraz tytuły Reserve Light Herdsire of the Year w latach 2005 i 2007. Z 419 zarejestrowanymi potomkami zajmuje drugie miejsce w bazie danych ARI, tuż za Royal Fawnem (456).
Accoyo Peruvian Legacy fot. Crescent Moon Ranch
Samiec 5Petuvian Chaccu urodził się prawdopodobnie w 1992 a zatem wyniki badania włosa uzyskane w wieku pięciu lat i widoczne na histogramie są imponujące: 19 μm, odchylenie standardowe 4,2, współczynnik zmienności 22, 1,7% >30, należy dodać jeszcze, że był on w kolorze jasnym fawn.
Chaccu żył do stycznia 2011 i miał 109 sztuk zarejestrowanego potomstwa – ostatni z jego potomków przyszedł na świat 30 maja 2011 roku.
Z ostatnim 6 eksportem z Peru w 1998 przybył do USA 6Peruvian Accoyo Elite 5057.
Prawdopodobnie urodził się w czerwcu 1996 roku a jego ostatni potomek przyszedł na świat 18 września 2013.
W 2013 roku Elite został zaliczony do 1% najlepszych reproduktorów w SZEŚCIU kategoriach (średnia średnica włosa AFD, odchylenie standardowe przeciętnej średnicy włosa SDAFD, spin fineness SF, procent włosów > 30 μm, odchylenie standardowe krzywizny oraz procent włókien rdzeniowych).
13 sierpnia 2012 r. w hodowli Snowmass Alpacas w Idaho przyszedł na świat samiec Snowmass Loro Piana, wnuk 6Peruvian Accoyo Elite 5057.
Rodowód Loro łączy cechy takich samców jak Hemingway, Don Julio, Drambuie, Caligula, Legacy i właśnie Accoyo Elite.
Na tydzień przed ukończeniem dziewiątego miesięca sporządzono histogram Snowmass Loro Piana, który wykazał najmniejszą znaną przeciętną średnicę włosa 10,8μm i odchylenie standardowe 2,8.
Lynn Edens powiedziała „Loro Piana jest pierwszy w naszym długofalowym programie hodowlanym który posiada włókno cieńsze niż Wikunia. Nasz cel aby hodować zwierzęta z mocnym karbowaniem, bardzo cienkim włosem, połyskiem i dużym przyrostem runa został osiągnięty w tym nadzwyczajnym samcu.
On jest naszym najwyższym osiągnieciem w hodowli Ultra Royal Alpaca”.